Một giờ và mười phút

Chẳng biết từ khi nào, có một mối lương duyên giữa anh bộ đội và cô giáo. Thời chiến tranh chống Mỹ ấy, có rất nhiều bài thơ, bài hát ca ngợi mối lương duyên này.Tiêu biểu là bài thơ “Một giờ và mười phút” của Phạm Tiến Duật và bài hát “Hành khúc ngày và đêm” của Phan Huỳnh Điểu.

Tất cả đều toát lên một thời hào hùng mà lãng mạn:

“Tấm bảng đen em vẽ những đường cong

Tấm bảng đêm anh vẽ lên đường đạn

Vết phấn trắng và vết đồng cháy sáng

Ở hai đầu trận địa đấy em ơi”

Người lính Phạm Tiến Duật nổi tiếng với nhiều tác phẩm thơ viết trong thời kỳ chiến tranh. Ông từng đoạt giải Nhất cuộc thi thơ Báo Văn Nghệ năm 1970, được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001, được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì năm 2007, được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 2012.

Nhớ về ông, xin chia sẻ với các bạn bài thơ mà ông đã tinh tế nhận ra sự tương đồng nhỏ bé nhưng cũng rất đặc biệt giữa người lính và nhà giáo thời chiến chinh như vậy, hành quân một giờ – nghỉ chân mười phút và giảng dạy một giờ – nghỉ giải lao mười phút.

MỘT GIỜ VÀ MƯỜI PHÚT

Phạm Tiến Duật

Tặng T.V

Cứ một giờ lại nghỉ mười phút
Trong buổi hành quân đi bộ sáng nay
Anh bỗng nhớ em lên lớp mỗi ngày
Cứ một giờ lại nghỉ mười phút

Chẳng phải điều gì cũng lặp lại nhau đâu
Giữa năm tháng hào hùng và biến động
Em của anh, quanh ta là cuộc sống
Chẳng phải điều gì cũng lặp lại nhau đâu

Khi em ngồi nhớ anh ngày chủ nhật thẳm sâu
Anh đang lội bùn, trong rừng đầy lá mục
Lúc em ngồi với học sinh là lúc
Anh đứng đỉnh đèo gió thổi mênh mông

Giấy bạc thuốc lá để lại đầy phòng
Khi em cắt làm hoa cho học sinh đem múa
Là khi anh đi những nơi bom nổ
Nào sắt nào nhôm phơi bạc vùng rừng

Tấm bảng đen em vẽ những đường cong
Tấm bảng đêm anh vạch lên đường đạn
Vết phấn trắng và vệt đồng cháy sáng
Ở hai đầu trận địa em ơi

Không trùng lặp nhau đâu giữa dài rộng cuộc đời
Nhưng có điều này giấu nỗi riêng chi chút
Cứ một giờ lại nghỉ mười phút
Tiếng trống trường đã điểm chưa em?

Mười phút cho chung hay mười phút cho riêng
Mà lúc nhớ nhau lại nghĩ về đất nước
Ngày thắng giặc đang tới gần phía trước
Tình yêu nào không nhắc đến ngày mai

Như hai bánh xe hiện tại với tương lai
Cuồn cuộn lăn đi vùn vụt
Rạo rực những giờ sau mười phút
Thời gian đi như một vệt sao dài.